آدات سفر کردن۲۰۱۲

آدات سفر کردن
سفر، حرکت و انتقال از وطن و محل زیست دائمی به سوی سرزمین‌های دیگر جهت زیارت، تفریح، تجارت، علم اندوزی و یا حفظ دین است. در این نوشتار نگاهی داریم بر آداب سفر در معارف اسلامی.
به طور کلی سفر مربی انسان است و برای جسم و روح انسان سازندگی دارد. سفر وسیله شناخت است، هم شناخت خود، هم شناخت دیگران. چون رنج‌ها و سختی‌های مسافرت و حالت‌های فوق‌العاده، جوهره انسان را می‌نمایاند و خصلت‌های درونی بروز می‌کند.
حتی انسان میزان تحمل، مقاومت، کاردانی و تجربه خود را هم در سفر می‌تواند محک بزند، اگر به معارف اسلامی نگاهی گذرا بیفکنیم خواهیم دید که نه تنها در کتاب الهی و انسان ساز قرآن کریم بلکه در سخنان بزرگان دین در این خصوص بحث به میان آمده است.
آداب سفر
حال که به اهمیت سفر پی بردیم بهتر است که به بعضی از آداب آن اشاره نماییم .
1-انتخاب همسفر. پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: انتخاب همسفر مقدم بر سفر کردن است
 2- شروع کردن سفر با «صدقه»، جهت سلامتی و رفع و دفع بلاها.
در این باره امام صادق (ع) می‌فرماید: مسافرت خود را با صدقه آغاز کن و هرگاه خواستی بیرون برو، زیرا با صدقه دادن سلامت سفرت را می‌خری.
3- تهیه سوغات. پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «هرگاه یکی از شما به سفر رفت در بازگشت حتی اگر شده ، یک قطعه سنگ برای خانواده‌اش هدیه و تحفه بیاورد.»
4- انتخاب یک نفر به عنوان سرپرست یا راهنما . رسول اکرم (ص) می فرماید : هر گاه سه نفر همسفر شدند از میان خود یک نفر را به سالاری انتخاب کنند .
 5- همراه برداشتن مواد غذایی و خوراکی‌های مورد نیاز و ره توشه سفر.
رسول خدا صلى اللّه علیه و اله فرمود:از بزرگوارى مرد است که وقت رفتن به سفر، توشه راهش پاکیزه باشد.

از امام صادق علیه‌السلام است که فرمود:هرگاه مسافرت کردید، سفره اى همراه داشته باشید و در آن زمان با همراهان مدارا کنید.
6- خواندن دو رکعت نماز، دعا کردن و جان و مال خانواده را به خدا سپردن و بر او توکل کردن.
 7- همراه داشتن مسواک، شانه، لباس و ظرف و داروهای مورد نیاز، سوزن، نخ، طناب و زیرانداز. و رعایت اخلاق خوب با همسفر در طول مسافرت.
در روایت آمده است لقمان حکیم در مقام اندرز به فرزندش می‌گوید : فرزندم ! با شمشیر و پای فزار و دستار و چادر (خیمه) و مشک آب و نخ و سوزن و درفش خود مسافرت کن و داروهایی که به کار تو و همراهانت آید را با خود بردار و با همسفرانت سازگاری نشان ده مگر آن جا که پای معصیت خدا در میان باشد.
9-مشورت کردن در سفر . در حدیث معتبر از حضرت امام جعفر صادق منقول است، حضرت لقمان پسر خود را چنین نصیحت فرمود: وقتی با گروهی سفر می‌کنی، در کارهای خود و کارهای ایشان بسیار مشورت کن و در روی ایشان تبسم بسیار بکن و در توشه ی خود در میان ایشان صاحب کرم باش. وقتی تو را به ضیافت بطلبند قبول کن و اگر از تو مدد طلبند ایشان را یاری کن و به سه چیز بر ایشان غلبه کن: به بسیاری خاموشی ، بسیاری نماز و سخاوت و جوانمردی در هر چه با خود از چهارپا ، مال و توشه داری. اگر گواهی از تو بطلبند، یا بر امر حقی خواهند و تو را گواه کنند بپذیر.
از حضرت علی (ع) منقول است که مروت و مردی در حضر، خواندن قرآن ، همنشینی با علما و تفکر در فقه و علوم و محافظت بر نمازهای جماعت است. اما مروت سفر توشه خود را صرف کردن، مخالفت رفیقان ننمودن و خدا را در هر بلندی ، پستی فرود آمدن ، ایستادن و نشستن بسیار یاد نمودن است.
از حضرت صادق (ع) منقول است که در حکمت آل داود نوشته است که نباید کسی سفر کند مگر برای سه چیز : سفری که توشه ی آخرت در ان حاصل شود، سفری که باعث مرمت امور معاش شود یا سفری که برای سیر و لذتی باشد که حرام نباشد.